Cymuned

Gall byw drwy nesaf i aelwyd sy'n weithgar ar wahanol adegau i chi fod yn anodd. Os ydych chi'n cael problemau gyda'r sŵn mae eich cymdogion chi yn ei greu, fel cam cyntaf dylech siarad â'ch cymydog a gofyn iddynt greu llai o sŵn. Mae cael manylion cyswllt eich cymdogion yn golygu eich bod yn gallu cysylltu â nhw'n uniongyrchol ac ar unwaith os ydynt yn amharu arnoch.

Os na fydd y sŵn yn lleihau ac mae eich cymydog yn denant, gallwch gysylltu â landlord y cymydog neu'r asiantaeth reoli, sydd ar gael ichi ar wefan Rhentu Doeth Cymru. Os bydd y broblem yn parhau, mae'n ddefnyddiol cadw cofnod neu ddyddiadur o'r aflonyddwch, a gellir defnyddio hyn fel tystiolaeth os bydd hi'n ofynnol cymryd camau pellach. 

Mae'n bwysig sylwi bod ein tîm ni, ac awdurdodau lleol, yn gallu eich helpu gyda sŵn sy'n niwsans, ac er y gallent gymryd camau gweithredu yn erbyn sŵn wedi'i fwyhau, megis y teledu a seinyddion, ni allant wneud dim o ran sŵn lleisiau na sŵn sy'n gysylltiedig â byw mewn tŷ, megis drysau'n cau a phobl yn defnyddio'r grisiau. Os ydych chi'n teimlo bod eich cymydog yn creu digon o sŵn wedi'i fwyhau i fod yn niwsans, gallwch ofyn i Swyddog Iechyd Amgylcheddol o'ch awdurdod lleol ymchwilio i'ch sefyllfa. Maent yn gallu mesur lefel y sŵn a rhoi barn arbenigol ynghylch i ba raddau mae'n niwsans sŵn. Mae rhagor o gyngor gan Gyngor Abertawe , yn ogystal â ffurflen ar gyfer rhoi gwybod am broblemau sy'n ymwneud â sŵn, ar gael ar ei wefan.

Fel yr achos uchod, os oes problem ynghylch parcio a'r hawl i gael mynediad, rydym ni'n awgrymu eich bod yn cysylltu â'ch cymdogion ac yn agor dull cyfathrebu os ydych chi'n teimlo bod trefniant gwell ar gyfer pob parti.

Oni bai fod cyfyngiadau parcio lleol sy'n rhoi hawl i le penodol, nid oes gan breswylwyr hawliau awtomatig i barcio ar ffyrdd cyhoeddus, hyd yn oed os yw y tu allan i'w tŷ, wedi'i rentu neu ei brynu. Fodd bynnag, mae gan yr holl breswylwyr yr hawl i gael mynediad i'w dreifiau a’u garejis. Os oes dreif a rennir, mae gan bob unigolyn hawl mynediad ac ni ddylai'r naill na'r llall achosi rhwystr i'r dreif.

Mae gan awdurdodau lleol a'r Heddlu bwerau helaeth i symud cerbydau sydd wedi'u parcio'n anghyfreithlon ac sy'n achosi rhwystr ar y brif ffordd neu sydd wedi'u gadael. Ceir rhagor o wybodaeth ar wefan Cyngor Abertawe am sut i roi gwybod am yr achosion hyn.

Mae gan aelwydydd mewn cymdogaeth gyfrifoldeb i gynnal a chadw eu tai – p'un a ydynt yn berchen ar y tŷ neu’n ei rentu – mewn ffordd lle na fydd yn effeithio ar iechyd, diogelwch neu fwynhad eu cymdogion.

Fel yn rhannau eraill o'r canllaw hwn, bydd awdurdodau lleol yn anfon Swyddog Iechyd Amgylcheddol i asesu a yw cronni sbwriel neu weddillion ar eiddo wedi dod yn niwsans statudol. Os mai dyma'r achos, mae'r awdurdod lleol yn gallu cyflwyno hysbysiad atal. Os na fydd unigolyn yn ufuddhau i'r rhain, gallai fod yn euog o drosedd.

Eto, argymhellir ichi drafod pryderon yn breifat â'ch cymdogion cyn adrodd am broblem wrth yr awdurdodau, oherwydd gallai fod rheswm dilys am ymddygiad rhywun, a gellir dod o hyd i atebion a fydd yn gallu meithrin perthynas well a mwy o ddealltwriaeth.

Yng nghyd-destun tai, caiff ymddygiad gwrthgymdeithasol ei ddiffinio fel ymddwyn mewn ffordd sy'n achosi niwsans neu annifyrrwch i rywun.

Efallai y bydd hi'n anodd gwahaniaethu rhwng ymddygiad gwrthgymdeithasol ac anghydfodau rhwng cymdogion dros anghyfleustra sy'n gymharol anarwyddocaol er y gall y rhain fod yn ymddygiad gwrthgymdeithasol os yw'n gyson.
Gall ymddygiad gwrthgymdeithasol gynnwys:

• ymddygiad bygythiol gan gymdogion ac eraill drwy fygythiadau neu drais
• aflonyddu
• cam-drin drwy eiriau
• ymddygiad ymosodol â'r nod o achosi trallod neu ofn
• sŵn
• gadael sbwriel
• niwsans oherwydd anifail, gan gynnwys baw cŵn
• fandaliaeth, difrod i eiddo a graffiti

Os ydych chi am gymryd camau yn erbyn ymddygiad gwrthgymdeithasol, y peth cyntaf dylech chi ei wneud yw cadarnhau pwy sy'n gyfrifol am yr ymddygiad. Mae hefyd yn bwysig cadarnhau a yw'r ymddygiad yn fwriadol neu'n anfwriadol.

Gall unrhyw landlord gymryd camau yn erbyn ymddygiad gwrthgymdeithasol, er ei bod hi'n fwy tebygol y bydd awdurdodau lleol a chymdeithasau tai yn gwneud hynny. Gall yr Heddlu gymryd camau mewn perthynas ag ymddygiad gwrthgymdeithasol sy'n drosedd a gall erlyn mewn amgylchiadau penodol. Er mwyn rhoi gwybod am ymddygiad gwrthgymdeithasol, gallwch ddefnyddio'r ffurflen hon neu ffonio 101, sef y llinell ar gyfer galwadau nad ydynt yn rhai brys. Wrth gwrs, os byddwch yn teimlo eich bod chi neu rywun arall mewn perygl brys, rydym ni'n eich annog i ffonio 999.